X-Işını Difraksiyon (XRD) spektrokopisi isminden de anlaşılacağı üzere X-ışını denilen ultraviyole ışından daha kuvvetli olarak bilinen fakat gamma ışınından daha zayıf enerjili ışın kullanılarak yapılan analizi temel alır. XRD denilen aletler ile yapılan bu karakterizasyonda numune türüne göre hangi minerallerden oluştuğunu belirler. Çalışma prensibi olarak öğütülmüş numuneye X-ışını göndererek kırılma ve dağılma verileri toplaması söylenebilir. Kristal yapısına göre ışını farklı açılarda ve şiddette kıran örnekler çok hassas biçimde ve çok kısa sürede izlenebilmektedir.
XRD’yi çok kullanışlı yapan şey kristal yapılarında parmakizi hassaslığında veri toplayabilmesi ve güvenilir olmasıdır.

Jeokimya laboratuvarında bulunan D8 ADVANCE BRUKER-XRD Cihazı  X-ray enerji çalışma  aralığı 3KeV-30KeV’dur.  Çalışma prensibi olarak inorganik ve kristalin maddelerin araştırılmasına uygun olan XRD cihazı oldukça geniş bir uygulama alanına sahiptir. Metaller, alaşımlar, çimento, kil ve kayaç türünde maddeler, kaplama malzemeleri, seramikler, organik maddeler, inorganik polimerler, heterojen katı karışımlar, böbrek taşı, vb. maddeler ile içeriği bilinmeyen bir malzemenin içerdiği bileşik veya element tayini için kullanılmaktadır. Analizi yaptırılması istenilen numunelerin ince öğütülmüş toz halinde analiz laboratuvarına ulaştırılması gerekmektedir. Öğütme, kırma, kurutma vb. işlemler gerektiren malzemeler için numune hazırlama ücreti ödenmesi gerekmektedir. Analizlerde belirtilenler dışındaki tüm ayrıntı hesapları ücrete tabidir. Ücret yapılan işlemlerle orantılı olarak tayin edilir.
XRD analizi yapılması  istenen toz örnekler mutlaka iyice öğütülmüş olmalıdır. Örnek miktarı;  toz numune için: en az 0,5 gram gereklidir.

Prof.Dr. Fahri ESENLİ